SEN September 2007
Personality
Uitwerking Yasmine Allas
Tekst: Amanda van Schaik
Foto’s: Saskia Bol
-
In 1998 verscheen de debuutroman Idil, een meisje van de van oorsprong Somalische schrijfster Yasmine Allas. De positieve kritieken waren niet van de lucht. Geen geringe prestatie voor iemand die pas tien jaar in Nederland woont. Naast verschillende romans heeft zij ook een essaybundel over de Nederlandse samenleving geschreven.
-
Yasmine Allas (1967) is niet het type vrouw dat onopvallend een café binnenloopt. Wanneer zij haar entree maakt zijn alle ogen van de bezoekers op haar gericht. Een frêle vrouw met een grote bos donkere krullen en een vurige uitstraling. Ook als ze praat doet ze dit vol energie, vol passie.
‘Toen ik mezelf voor de eerste keer op televisie zag, dacht ik: mens, doe normaal. Al die drukte. Ik ben bijna altijd energievol. Ik gooi ook alles eruit wat ik wil zeggen. In Nederland wordt over alles tot in den treuren nagedacht. Zelfs passie wordt gewikt en gewogen. Ik kan hier niet goed tegen. Toen ik mijn man ontmoette, heb ik zelf het initiatief genomen, ik ga toch niet treuzelen? Ik kende hem nauwelijks en ging gewapend met een enorme bos rode rozen naar hem toe. Hij deed de deur open en met mijn ene hand overhandigde ik de bloemen en met de andere hand pakte ik zijn nek en ik kuste hem. We hadden geen woorden nodig. Het was heel vertrouwd, alsof onze liefde altijd al geweest is.’
Kunnen uw vrienden omgaan met uw directheid?
‘Ik kan goed opschieten met mannen. Mijn vriendengroep bestaat voornamelijk uit mannen. Bij vrouwen moet ik meer nadenken over wat ik zeg. Bij mannen voel ik me meer op mijn gemak dan bij vrouwen. Waarom? Ik heb geen idee, ik ben geen psycholoog. Mannenvriendschappen gaan geleidelijk. In vrouwenvriendschappen moet je investeren. Vrouwen hebben meer onderhoud nodig. Als je een man een half jaar niet spreekt, kun je de draad zo weer oppakken, het is meteen goed. Terwijl je bij vrouwen iets uit leggen hebt.’
Haar vader overleed toen Allas nog een kind was en ze werd daarna opgevoed door haar moeder en haar tantes. In Somalië was het moeilijk om zelf een leven op te bouwen en werden haar aspiraties om actrice te worden niet gewaardeerd. Allas besloot dan ook om haar heil ergens anders te zoeken en vertrok in 1989 naar Nederland, waar zij in Amsterdam een toneelopleiding heeft gevolgd. Na bij verschillende gezelschappen te hebben geacteerd gooide zij haar carrière over een andere boeg: ze ging schrijven.
‘Het schrijverschap past meer bij mijn karakter. Ik vind het aangenaam om alleen te zijn. Veel mensen voelen zich eenzaam als ze alleen zijn. Ik kan me juist eenzaam voelen als ik met andere mensen ben.’ Ondertussen is Allas aan haar vierde roman bezig.
Waar gaat uw nieuwe boek over?
‘Ik ben na twintig jaar, vorig jaar mei, weer naar Somalië teruggekeerd. Door die terugkeer ben ik geïnspireerd geraakt. Het boek gaat ‘De staart van de hagedis’ heten. Ik heb mijn bestaan aan de staart van de hagedis te danken. In mijn boek wordt duidelijk waarom!’
Trekt u zich de kritieken van uw boeken aan?
‘Daar lig ik echt niet wakker van, ben je gek. Mensen denken altijd wel iets over je, laat ze maar denken! Het draait niet om de mening van anderen maar om die van jezelf.’
Afrika komt veel in uw boeken voor. Wilt u aandacht voor Afrika vragen?
‘Ik ben een realist. Mijn schrijven over Afrika draagt niet bij aan de ontwikkeling van dit land. Afrika is niet sexy. Mensen interesseren zich voor een land als ze daar zelf belang bij hebben. En dat is bij Afrika niet het geval. Afrika moet een mentaliteitsverandering ondergaan, ze moet meer zelf doen. Het is belangrijk dat zij het heft in eigen handen neemt. Dan zal zij vooruitgaan.’
Begin bij jezelf. Geldt dit ook op persoonlijk vlak?
‘Het is essentieel dat je jezelf kent, dat je weet wat je wilt en wat je kunt. Het leren kennen van jezelf is een proces, gaandeweg leer je elke keer weer over jezelf. En zo kun je je leven in eigen handen nemen.’
Gelooft u in de maakbaarheid van het leven?
‘Ja, je kunt bereiken wat je wilt. Ik houd ongelooflijk van het Nederlandse gezegde: “Waar een wil is, is een weg”. Ik geloof dat je zelf bepaalt wat er met jouw leven gebeurt. Als mensen zeggen, “het hangt allemaal van Allah af”, dan denk ik: natuurlijk niet! Het hangt helemaal niet van Allah af, het hangt van jou af. Je kunt de verantwoordelijkheid niet van je afschuiven, je bent verantwoordelijk voor je eigen daden. Ik heb een islamitische opvoeding gehad. Maar waar ik echt in geloof, is in het leven.’
-
Van Yasmine Allas zijn de romans Idil, een meisje (1998), De generaal met de zes vingers (2001), De blauwe kamer (2004) en de essaybundel Ontheemd en toch thuis (2006) verschenen.
-